در این مطالعه امکان استفاده از روش مایکروویو برای خشک کردن نهایی دو نوع انگور خشک شده (آفتابی و تیزابی) بررسی گردید. بدین منظور نمونه های مورد مطالعه در حمام آب با دما (25, 45°C) و زمان (60 و 30 دقیقه) معین شستشو داده شده و پس از حذف آب سطحی، با روش های مایکروویوی (در دو توان 270 و 450 وات) و روش جریان هوای داغ (روش جابجایی) در دمای 50°C خشکانیده شدند. درصد جذب آب، ضریب نفوذ موثر رطوبت و شاخص های رنگ هانتر L) بعنوان روشنایی و نسبت (a/b اندازه گیری گردید. برای تعیین مناسبترین مدل ریاضی جهت توصیف رفتار خشک شدن نمونه ها، برازش 10 مدل ریاضی از طریق تعیین ضریب تبیین (R2)، مربع خی (χ2) و ریشه مربعات میانگین خطا (RMSE) ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که درصد جذب آب نمونه های تیزابی حدود 3 تا 4.5 برابر نمونه های آفتابی است. طبق نتایج بدست آمده، خشک کردن در دوره سرعت نزولی رخ می دهد. بر اساس ارزیابی مدل ها، مدل دو جمله ای دارای بالاترین مقدارR2 و کمترین مقدار χ2 و RMSE می باشد. نتایج نشان می دهد که روش خشک کردن نهایی، رنگ محصول را تحت تاثیر قرار می دهد و همچنین استفاده از روش مایکروویو برای خشک کردن نهایی تابع توان مورد استفاده و نوع محصول است.

قارچ خوراکی یکی از فرآورده های کشاورزی است که دارای ارزش غذایی قابل توجهی بوده ولی قابلیت فسادپذیری آن نیز بالا می باشد در نتیجه زمان نگهداری آن بسیار محدود می گردد. در این تحقیق برای افزایش زمان ماندگاری قارچ خواراکی دکمه ای A.bisporus به روش هوای داغ با استفاده از تیمارهای شیمیایی و حرارتی (بلانچینگ) خشک گردید. محصول نهایی از نظر رنگ، درصد و نسبت جذب مجدد آب و میزان آلودگی میکروبی مورد ارزیابی و قیاس قرار گرفت. تاثیر عوامل و شرایط ذیل بر کیفیت محصول نهایی مورد ارزیابی قرار گرفت؛ اعمال تیمارهای مختلف شیمیایی (هیپوکلریت کلسیم، اسیدسیتریک، متابی سولفیت سدیم،(M.B.S)، EDTA و استفاده توام M.B.S با هر یک از مواد فوق، انجام تیمار حرارتی (بلانچینگ آبی و بخاری)، تاثیر شرایط پرورش در کشت و صنعت، سویه های مختلف قارچ A.bisporus، تعداد برداشت یا چین قارچ و زمان مناسب فرآیند (از هنگام برداشت قارچ تا قبل از فرآیند). نتایج تجزیه آماری نشان می دهد که تیمارهای مختلف و سطوح آنها معنی دار می باشد (p<0.0001). تیمار کلر در حد 50 ppm بار میکروبی محصول را کاهش داده است. اسیدسیتریک در تمام سطوح بر رنگ محصول تاثیر مثبت و معنی دار نسبت به شاهد داشته و میزان آلودگی در 500 ppm و 600 کمتر از شاهد بود. متابی سولفیت سدیم در مقدار 400 ppm و 500، رنگ را بهبود بخشیده در صورتی که EDTA بر رنگ تاثیری نداشته است و بهترین رنگ در مصرف توام آن با M.B.S بدست آمده و استفاده توام M.B.S با کلر در کاهش آلودگی محصول موثر بوده است ترکیب M.B.S با اسیدسیتریک ایجاد رنگ زرد لیمویی نموده که با افزایش مقدار اسید بر میزان زردی افزوده گردیده است. عمل بلانچینگ باعث تیرگی رنگ محصول شده درصد و نسبت جذب مجدد آب و میزان پروتیین نمونه های بلانچ شده به طور محسوس کمتر از شاهد بوده است. عملیات بلانچینگ در کاهش بار میکروبی تاثیر قابل توجهی داشته است. نتایج بلانچینگ آبی و بخاری تقریبا مشابه به هم عمل کرده است. شرایط پرورش در کشت و صنعت های مختلف، تاثیر بسیار مهمی بر کیفیت نهایی قارچ خشک شده داشته است. سویه های مختلف قارچ (A5،413،X1،U3،(U1 A.bisporus در شرایط پرورش یکسان تا حدودی بر رنگ و بافت محصول تاثیر گذاشته ولی از نظر آلودگی میکروبی اختلاف معنی دار مشاهد ه نشده و بهترین رنگ قارچ خشک شده از برداشت 1-2 بوده که با افزایش تعداد برداشت به تیرگی رنگ محصول افزوده می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد در صورتی که قارچ تازه بلافاصله پس از برداشت تبدیل گردد. از نظر ظاهر و رنگ کیفیت مناسبی نداشته است وبهترین رنگ با درصد و نسبت جذب مجدد آب از قارچ به دست آمده که پس از 96،72،48 ساعت بعد از برداشت تحت فرآیند قرار گرفته است.

در این مطالعه، تاثیر تیمار نانوذرات نقره بر سرعت خشک شدن و گرادیان نهایی رطوبت چوب صنوبر بررسی شد. برای این منظور، تخته های صنوبر (P.nigra) به ابعاد مقطع 100×70 سانتی متر و ضخامت های اسمی 25 و 50 میلی متر، به دو روش اسپری و غوطه وری و با دو غلظت سوسپانسیون نانونقره (20 و 100 پی پی ام) تیمار شدند. سپس، تخته ها در یک کوره آزمایشگاهی و به روش جابه جایی هوای گرم در دمای خشک 60 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 40 درصد، خشک شده و برای محدود کردن شار رطوبت در ضخامت تخته ها، 4 سطح از تخته ها با رزین اپوکسی پوشانده شد. همچنین، الگوی توسعه گرادیان دما در ضخامت تخته ها طی خشک شدن بررسی گردید.نتایج نشان داد که برخلاف تخته های شاهد، در تخته های تیمار شده با نانوذرات به ویژه تخته های غوطه ور شده در نانونقره 100 پی پی ام، گرادیان معکوس دما توسعه پیدا می کند. تخته های 50 میلی متری تیمار شده با نانوذرات نقره 100 پی پی ام در مقایسه با تخته های شاهد از گرادیان رطوبت همگن تری برخوردار بودند، ولی تفاوتی بین سایر تیمارها با تخته های کنترل مشاهده نشد. به رغم توسعه گرادیان معکوس دما در ضخامت تخته های تیمار شده، تفاوت معنی داری در نرخ خشک شدن بین تخته های شاهد و تیمار شده مشاهده نشد. بنابراین، می توان گفت که در فرآیند چوب خشک کنی در دمای متوسط، گرادیان دما را نمی توان به عنوان نیروی رانش مهم در حرکت رطوبت در نظر گرفت و جریان توده ای آب آزاد ناشی از گرادیان دما (اثر سورت) قابل چشم پوشی است.

زمینه مطالعاتی: کدو حلوایی محصولی با ارزش غذایی بالاست که در صنایع غذایی و دارویی کاربرد زیاد دارد. هدف: این پژوهش، به منظور بررسی تولید قطعات خشک شده کدو برای مصرف مستقیم یا افزودن به صورت غنی کننده به فرآورده های غذایی دیگر انجام شد. روش کار: ابتدا درصد مواد جامد محلول، شاخص های رنگی (*(L* a* b، pH، رطوبت، اسیدیته و درصد قند احیا میوه کدوی تازه، اندازه گیری و سپس به قطعات مکعبی به ابعاد 1 سانتیمتر برش داده شد. برای آبگیری اسمزی قطعات کدو، از محلول های نمکی (3، 6 و 9 درصد) و قندی (40، 50 و 60 درصد) به مدت 45 دقیقه استفاده و در نهایت در یک خشک کن آزمایشگاهی با هوای داغ، و همچنین در آفتاب و سایه خشک شدند. شاخص های رنگی، قابلیت جذب آب مجدد و سفتی بافت نمونه های خشک کدو اندازه گیری شدند. نتایج: مشخص شد که جذب قند به بافت کدو بیشتر از نمک بود و با گذشت زمان و کاهش رطوبت نمونه ها در اثر خشک شدن، رنگ نارنجی کدو بیشتر حفظ شد. محلول اسمزی قندی در مقایسه با محلول نمکی باعث تولید رنگ و طعم بهتردر نمونه های خشک، شد. بیشترین سفتی بافت مربوط به نمونه های شاهد و محلول اسمزی نمکی بود و نمونه های موجود در محلول اسمزی قندی، بافت مطلوب داشتند. محلول قندی با غلظت مشخص برای پیش تیمار خشک کردن نمونه های کدو، برای ایجاد بافت و رنگ مطلوب، تعیین شد. خشک شدن کدو در سایه، به دلیل حفظ بهتر رنگ و مسائل اقتصادی، مورد تایید قرار گرفت. نتیجه گیری نهایی: محلول قندی 40 درصد برای پیش تیمار کردن کدو و خشک کردن در سایه از نتایج کلی حاصل از این پژوهش بودند.

تعیین روش مناسب خشک کردن شلتوک یکی از عوامل موثر برکاهش ضایعات تبدیل است. در این تحقیق، اثر دمای هوا در سه سطح 40، 50 و 60 درجه سلسیوس (معادل شدت تابش های 0/031، 0/042 و 0/053 وات بر سانتی متر مکعب) و رطوبت نهایی شلتوک در سه سطح 8 تا 9، 9 تا 10 و 10 تا 11 درصد (بر مبنای خشک) بر مدت زمان خشک کردن و خصوصیات تبدیل رقم دمسیاه در خشک کن بسترسیال با دو منبع حرارتی (تابش مادون قرمز و جریان هوای گرم) بررسی شد. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که اثر دما و روش خشک کردن روی مقدار شکستگی و ترک خوردگی دانه و مدت زمان خشک شدن در سطح احتمال یک درصد معنی دار است. با افزایش دمای هوای خشک کن از 40 به 60 درجه سلسیوس، ترک خوردگی (از 5 به 14درصد) و شکستگی شلتوک (از 26 به 39 درصد) افزایش و مدت زمان خشک شدن از 964 دقیقه به 242 دقیقهکاهش می یابد. در هر سطح از دما و رطوبت مورد آزمایش، درصد ترک خوردگی و شکستگی دانه ها در خشک کن بسترسیال مادون قرمز کمتر است تا در خشک کن هوای گرم. میزان ترک خوردگی و شکستگی شلتوک در رطوبت 8 تا 9 درصد و دمای40 درجه سلسیوس در خشک کن مادون قرمز کمترین مقدار (به ترتیب 5/67 و 26/9 درصد) و در رطوبت 8 تا 9 درصد در دمای 60 درجه سلسیوس در خشک کن جریان هوای گرم بیشترین مقدار (به ترتیب 14 و 39/5 درصد) است.

نوع فرایند خشک شدن، درجه حرارت خشک شدن و محتوای رطوبت نهایی دانه عواملی هستند که بر استحکام دانه در نتیجه بر ضایعات حاصل از تبدیل تاثیر می گذارند. در این تحقیق اثر درجه حرارت خشک کردن در دوسطح شامل (40 و 60oC)، محتوای رطوبت نهایی دانه در چهار سطح شامل (8، 10، 12 و %14 w.b.) بر روی ضایعات حاصل از تبدیل سه رقم برنج شامل (حسنی، هاشمی و علی کاظمی) متداول در استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. تبدیل نمونه ها بوسیله پوست کن غلتک لاستیکی و سفید کن سایشی آزمایشگاهی انجام پذیرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که رقم حسنی با اختلاف معنی دار (با میانگین 12.27%) دارای کمترین ضایعات پوست گیری نسبت به ارقام هاشمی (با میانگین 15.32%) و علی کاظمی (با میانگین 15.86%) می باشد. با افزایش درجه حرارت خشک کردن از 40 به 60oC، میانگین ضایعات پوست گیری بطور معنی دار از مقدار 11.624 به 17.64%، افزایش یافت. افزایش محتوای رطوبت دانه از 8 الی %14 w.b. باعث کاهش معنی دار میانگین ضایعات پوست گیری از 20.83% به 8.64% شد. در بین ارقام مورد آزمایش، رقم هاشمی از کمترین ضایعات سفید کنی (21.05%) و حسنی از بیشترین مقدار ضایعات سفید کنی (30.21%) برخوردار بوده است. کاهش درجه حرارت خشک کنی از 60oC به 40oC، باعث کاهش معنی دار میانگین ضایعات سفید کنی از مقدار 31.33 به 19.69% شده است. افزایش محتوای رطوبت نهایی خشک کردن دانه از 8 الی %14 w.b.، باعث کاهش معنی دار ضایعات سفیدکنی دانه از 30.84% به 19.59% شده است.

خواص مکانیکی دانه تحت تاثیر عوامل متعدد از جمله مواد غذایی خاک و رطوبت زمان برداشت دانه می باشد. به منظور کاهش خسارات مکانیکی، در طراحی و انجام فرآیندهای متفاوت، شناخت خواص مکانیکی تحت تاثیر عوامل مذکور ضروری می باشد. به منظور بررسی اثر روش کود دهی اوره و رطوبت زمان برداشت بر خصوصیات مکانیکی نهایی دانه های ذرت خشک شده، آزمایشی در سال 1389 در ایستگاه تحقیقاتی خرم آباد، به صورت استریپ اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل دو روش کود دهی اوره (محلول پاشی اوره و روش خاک مصرف اوره)، سه زمان برداشت (زمانی که رطوبت دانه به 20، 30 و 40 درصد برسد) و چهار هیبرید ذرت (شامل سه هیبرید خارجی ان اس، کونسور، جیتا و هیبرید سینگل کراس 704 به عنوان شاهد) بودند. رطوبت دانه های خشک با توجه به خاصیت جذب متفاوت تیمارها در فاصله حدودا 1±7 درصد قرار داشت. نتایج نشان داد که اثر متقابل روش کوددهی و هیبرید بر چقرمگی دانه معنی دار گردید. رطوبت دانه در زمان برداشت اثر معنی داری بر تمامی صفات مورد بررسی به جز صفت سفتی دانه داشت، بیشترین میزان صفات حداکثر نیروی شکست، میزان جابه جایی در نقطه حداکثر نیروی شکست، انرژی مصرفی تا نقطه حداکثر نیروی شکست، تغییر شکل ویژه، توان و چقرمگی دانه به رطوبت 20 درصد دانه در زمان برداشت اختصاص یافت. همچنین نتایج نشان داد هیبرید ان اس دارای بیشترین میزان حداکثر نیروی شکست (219 نیوتن)، جابه جایی در نقطه حداکثر نیروی شکست (0.37 میلی متر)، انرژی مصرفی تا نقطه حداکثر نیروی شکست (42.51 میلی ژول)، توان (10-3×3.89 وات) و چقرمگی (0.33 میلی ژول بر میلی متر مکعب) بود.